''You say you want a revolution, Well, you know, We all want to change the world.'' The Beatles zongen in 1968 bij monde van John Lennon al over een revolutie toen een piepjonge Johan Cruijff nog getooid met engelengezicht zijn klasse aan de Middenweg etaleerde. Het epos van Lennon was een reactie op de impopulaire Vietnam oorlog en Cruijff was nog slechts profvoetballer. Duidelijk gezegend met leidinggevende capaciteiten maar nog geen teken van het orakel dat hij enkele decennia later zou worden.

 

Revolutie, zo leert de geschiedenis ons, ontstaat in de regel uit onvrede. De Franse Revolutie poogde uit onvrede tegen het totalitaire bewind van de vorst een meer rationeel landsbeleid. De Russische revolutie reageerde op de kapitalistische dominantie van het Westen, en Mao’s culturele revolutie bracht China op onorthodoxe wijze economische voorspoed. Nu gaat het wat ver om deze voorbeelden uit de wereldgeschiedenis te vergelijken met de op handen staande revolutie binnen AFC Ajax, voetbal blijft ondanks de commerciële belangen nog steeds een ontspannen bijzaak, maar ook deze kentering berust op onvrede. Onvrede over het vertoonde spel van de laatste jaren, onvrede over het wanstaltige aankoopbeleid, onvrede over de summiere aanvulling van de prijzenkast maar bovenal onvrede over het wegebben van de clubcultuur.
Na eerst luttele jaren speldenprikken te hebben uitgedeeld in een column, dankbaar gepubliceerd door sensatiekrant De Telegraaf daalt ‘De Verlosser’ nu van zijn Catalaanse berg om zijn evangelie te prediken. ‘You say you got a real solution, Well, you know, We'd all love to see the plan.’ Waar Cruijff voorheen werd verweten nooit de verantwoordelijkheid te nemen is er nu sprake van een nietsontziend technisch rapport. Bedreigd door de autoriteit van de oud-speler neemt de zaak een ordinair, bijna Zuid-Europees karakter aan. Bedreigingen en Watergate-achtige telefoontaps behoren tot de orde van de dag. Let wel, we hebben het nog steeds over een voetbalclub, stelt u zich dergelijke taferelen eens voor op de Herdgang!

Ajax maakt van oudsher de meeste reacties los en krijgt door haar roemruchte verleden dan ook veruit de meeste aandacht. In dat kader past de publiekelijke tiradetocht van Cruijff en zijn volgelingen bij de club en denk ik dat we eerder kunnen spreken van een bloedend clubhart dan van machtswellust. De gewezen nummer 14 gaat echter destructief te werk en duldt, paraciterend op zijn mythe, geen enkele consensus op de uitvoering van zijn technische adviezen. Het idee op zich prikkelt de fantasie: ‘clubicoon brengt oude liefde terug op niveau’, maar een wat stijlvollere aanpak zou Neerlands beste voetballer aller tijden sieren. ‘But when you talk about destruction, Don't you know that you can count me out.’

Revoluties zijn dus van alle tijden, de ene van beduidend minder belang dan de andere. Zelfs op microniveau: binnen mijn eigen voetbalelftal Rijnsburgse Boys 4, bescheiden opererend in de 3e klasse werd deze week een oproep gedaan voor een meer sociaal karakter. Een sociale revolutie? Vooruit. ‘Don't you know it's gonna be all right, all right, all right..’

 

Columnist:

Barend Tensen